Prve važne preporuke o problemima vezanim za vodu, vodne resurse bile su formulisane na konferenciji Ujedinjenih naroda o vodama 1977. godine u Mar del Plati (Argentina).
Nakon konferencije Ujedinjenih naroda o okolišu i razvoju u Rio de Janeiru Generalna skupština UN-a je Rezolucijom od 22. februara 1993. odlučila da se 22. mart svake godine obilježi kao Svjetski dan voda i da se na taj dan, diljem svijeta, posebno skrene pozornost na probleme vezane za vodu i vodne resurse.
Povodom 22. marta Svjetskog dana voda EFEKT mreža upozorava na ubrzano i alarmantno uništavanje rijeka i voda u Bosni i Hercegovini. To se dešava zbog nekontrolisanog korištenja fosilnih goriva, prvenstveno uglja i povećane gradnje novih hidrocentrala.
Emisija opasnih i kancerogenih supstanci iz rudnika, sagorijevanja uglja za grijanje, odlagališta jalovine, direktno zagađuju površinske i podzemne rijeke i vode, uzrokuju spuštanje nivoa voda i ugrožavaju zdravlje stanovništva. Neracionalna eksploatacija, proizvodnja i potrošnja fosilnih goriva i energije bezuvjetno vodi ka klimatskim promjerna čije smo posljedice osjetili i nedavnim, katastrofalnim poplavama u BiH.
Akumulacijske hidrocentrale mijenjaju prirodne riječne tokove u vještačke ekosisteme s drugačijim životnim uslovima u kojima postojeći organizmi ne mogu opstati. Tada dolazi do trajnog gubitka plodnog tla, degradacije gornjeg toka rijeka, nestanka vodnih bioraznolikosti, te opadanja kvaliteta vode stvaranjem ´efekta bare´. Truljenjem potopljenje vegetacije, akumulacije postaju izvori CO2 i metana, te stvaraju efekat staklenika, veće prisustvo magle i vlage, a u isto vrijeme potapaju izvore čiste, pitke vode.
EFEKT mreža apeluje je na sve odgovorne institucije Bosne i Hercegovine da preuzmu odgovornost i počnu ispunjavati obaveze iz potpisanog Ugovora o Energetskoj zajednici po pitanju smanjenja negativnog uticaja fosilnih goriva i hidro energije na okoliš, zdravlje ljudi i društveno-ekonomski razvoj, te stvore okolišno prihvatljiv energetski sektor.
Alma Tihić - koordinator za komunikacije CRP Tuzla
