24.01.2011. u 11:59 Broj citanja: 9118 Tuzlanske džamije
Džamije u Tuzli građene su puna četiri i po stoljeća. U nastavku možete pročitati osnovne podatke za džamije koje pripadaju Medžlisu Islamske zajednice Tuzla. Razdoblje od četiri i po stoljeća podijeljeno je na tri perioda: Osmanski i austrougarski period, period južnoslavenske državne zajednice i novi period. Podjela na ove periode je determinirana historijskim periodima vladavine političkih i državnih sistema na bosanskim prostorima.
Osmanski i austrougarski period
Tokom osmanske uprave najčešće su džamije gradili pojedinci-vakifi. Tokom austrougarske uprave neke su renovirane ili preuređivane.
Atik Behram-begova (Šarena) džamija
Ime Atik ova džamija je dobila zbog toga što je ona, vjerovatno, najstarija tuzlanska džamija, a Behram-begova je po tome što je preko puta nje bila smještena istoimena medresa, i što je vjerovatno sam ovaj vakif dao da se ona obnovi i održava. Prije požara 1871.godine bila je zidana od ćerpića, s drvenom kupolom. Imala je nakon ponovne izgradnje 1888.godine i kupolu od čvrstog materijala, ali je ona brzo zamijenjena krovom od crijepa. Džamija je sagrađena na jednom manjem brežuljku, vrlo zanimljive izrade, veličine 10x10 i dominira okolinom. U prizemlju ona ima deset prozora. Prozori su pravljeni od željeza sa ukrštenim rešetkama. Unutrašnjost džamije je vrlo skromno omalovana raznim mustrama i dekorisana, mihrab je bez naročite izrade, ali pravilnih linija. Minber je dosta malen i nizak, ali njegov zadnji dio izveden je u maurskom (arapskom) stilu. Munara se sastoji iz više djelova, pa je tako podnožje do vrha zida džamije četvrtasto sa uskim krovom sa tri strane. Džamija kao i sami harem je osigurana potpornim zidom od kamena sa betonskom pločom.
Hadži Hasanova (Čaršijska) džamija
Izvjesni Hadži Hasan je podigao ovu džamiju poslije 1548.godine, poslije čega je i mahala dobila njegovo ime. Stradala je od požara 1871.godine, a temeljito obnovljena 1874.godine. Džamija je kockastog oblika i dimenzija 12x12m.
Gazi Turali-begova (Poljska) džamija
Ova džamija je izgrađena 1572.godine, sredstvima jednog od utemeljivača moderne urbane Tuzle, Gazi Turali-bega. Više puta je obnavljana i adaptirana, a posebno je zanimljiva adaptacija iz 1878.god. Tada je, zbog izgradnje ceste i tonjena džamije, donji pod propao jedan metar, a gornji prozori postali donji. Tada su i džamija i munara nazidane. Sljedeća velika adaptacija je izvršena navjerovatnije 1890.god., kada je uz džamiju izgrađeno i turbe od tesanog kamena, a posljednja 1967.godine. Džamija je trenutno zatvorena zbog rekonstrukcije.
Kethode-arapčica (Brđanska) džamija
Navjerovatnije je izgrađena u drugoj polovini XVI stoljeća, od ćerpića. Zidovi su debljine 70cm, a ima deset prozora. Dimenzije džamije sa sofama su 9x13,5m. Posljednja rekonstrukcija je rađena 1998.godine.
Mehmedagina (Jalska) kzlar džamija
Sagrađena je prije 1600.godine. Više puta je rekonstruisana, a najpoznatija je ona koju je dala učiniti h.hfz.Hanuma Tuzlić, u periodu 1890-1910.god.Dimenzije džamije su 11x10m, a munara je visoka 32 metra.
Huseina Čauša (Džindijska) džamija
Ovo je tipična mahalska džamija, dimenzija 7x7m, s drvenom munarom.
Smještena je u zoni najintezivnijeg tonjenja terena u Tuzli, ispod slanih bunara, zbog čega danas nema stalnog džemata. Više puta je renovirana, ali je uvijek zadržavala provobitni izgled. Kvadratnog je oblika i ima vrlo dekorativna drvena vrata na dva kanata. Zidana je od ćerpića s tim što je okvir oko vrata sveden na čemer kamena od miljevine. Mihrab u zidu je vrlo malen bez dekoracije, a ćurs minber i mahfil su drvene izrade. Krov na četri vode je prilično visok i pokriven crijepom. Interestano da se gornji dio iznad sofa oslanja na osam drvenih stubova, koji su obrađeni u rezbarenju što predstavlja rad tadašnjih majstora. Uz džamiju se nalazi prislonjena drvena munara.
Arslagina (Vikaljska) džamija
Ime je dobila po istoimenoj tuzlanskoj mahali. U tome području je neki Arslan-čauš poslije 1600.god., a prije 1645.god.podigao ovu džamiju i na taj način utemeljio i mahalu. Dimenzije džamije su najvjerovatnije bile 10x10m. Izgrađena je od ćerpića i imala je nisku drvenu munaru. Godine 1952. porušena je do temelja, da bi bila ponovo izgrađena i otvorena 2002.god.
Vaiz Mehmed Ali-efendijina (Mejdanska) džamija
Sagradio ju je Dželal Vaiz Mehmed-Ali ef. 1644. godine. Jedna je od najstarijih sačuvanih džamija sa drvenom munarom na prostorima Južne Europe. Sačuvana je preko 360 godina i predstavlja pravu rijetkost na ovim prostorima. Predstavlja vjerski, kulturni, prosvjetni i društveni centar mahale. Mejdanska džamija se izvanredno arhitektonski i urbano uklapa u ambijent mahale. Iako nema obilježja monumentalnosti, ima vrijednosti autohtone ambijentalne arhitekture pripadajućeg vremena, te je u tom smislu potrebno sačuvati i zaštititi, u cilju zadržavanja svih autohtonih arhitektonskih karakteristika. Džamija je dimenzija 7x7m, s drvenom munarom visine 10m. Temeljita rekosntrukcija je provođena tokom 2006.i 2007.god., kada su joj vraćeni stari sjaj i izgled.
U sklopu džamije izgrađena je tekija gdje se okuplja muslimanska omladina i organizuje druženja. Cilj je da se istaknu i afirmišu pozitivne vrijednosti kod muslimana, kao što su solidarnost i ljubav, očuvanje bliskosti, međusobno uvažavanje, te razvijanje moralnih i opšteprihvaćenih društvenih vrijednosti.
Period južnoslavenske državne zajednice
Stara džamija u Dobrnji
Izgrađena je u periodu od 1937 - 1939.god. Veličine je 11x13 m, s ulaznim trijemom veličine 3x2 metra. Munara je visoka 27 m. Posljednja rekonstrukcija je izvršena 1964.godine.
Džamija u džematu Pasci
Ova džamije je građena u razdoblju od 1966. do 1973.god. Krov joj je obnovljen 2000.god. Dimenzije džamije su 13x11 m, a munara je visoka 33 metra.
Džamija u Lipnici
Početak izgradnje ove džamije je bio 1968. godine, a dovršetak radova 1975. godine. Temeljita rekonstrukcija je izvršena 2005.godine. Dimenzije džamije su 13x11 m, a visina kamene munare 35 metara.
Cerička džamija
Izgrađena je u periodu 1971-1974. godine. Rekonstruisana je u 2005. i 2006. god., a harem joj je proširen 2004.god., kada je izgrađena i munara. Dimenzije džamije su 9x9 m, s posebnom verandom dimenzija 2x4 m. Munara je visoka 14 m i podignuta je s krova.
Džamija u Donjim Čaklovićima
Gradnja ove džamije je trajala u periodu 1973. do 1975.god. Dimenzije džamije su 10x10m, a munara je visoka 25 metara. Rekonstrukcija je završena 2005. i 2006.god., kada su izgrađeni mekteb i nova munara.
Džamija u džematu Šići
Mesdžid u ovome džematu je radno otvoren 1978.godine, Osamnaest godina kasnije izvršena je njegova potpuna rekonstrukcija, kada je dograđena i munara i imamska kuća i kada je održana svečanost otvorenja džamije. Dimenzije džamije su 11x10m, a visina munare 29m.
Džamija u Mihatovićima
Izgrađena je 1980.godine, a munara je podignuta 2005.godine. Dimenzije su joj 8x7,5m, a munara je visoka 23m.
Moluška džamija
Građena je u periodu od juna 1989.god. do 17.augusta 1997.godine, kada je svečano otvorena. Dimenzije su joj 11x10m, a munara je visoka 25m. Uz džamiju je 2007.godine izgrađena moderno opremljena mektebska učionica.
Bijela džamija u Slavinovićima
Izgradnja ove džamije je započeta 1990.god, a dovršena je sedam godina kasnije. Izgrađena je na mjestu nekadašnjeg mesdžida. Ima jednu veliku i tri male kupole i veliki predulazni prostor. Uz to, izgrađeni su još učionica i poslovni prostor, te dodatne pomočne prostorije. Džamija je dimenzija 13x11 m, a visina munare je 42 m. Duboko šerefe je postavljeno na 36. m visine.
Nova džamija u Dobrnji
Izgradnja ove potkupolne džamije je započeta krajem 1990.godine, da bi, zbog agresije na BiH, bila okončana tek 1996.god., kada je i otvorena. Dimenzije džamije su 13x15 m, s ulaznim trijemom veličine 4x4 m. Visina centralne kupole je 11,5, a munare 30 m.
Džamija u Milešićima
U periodu 1990 - 1991 godine izgrađena je kao mesdžid. Munara je dograđena u aprilu 1998.godine. Dimenzije džamije su 7,5x8,5m. s ulaznim trijemom dimenzija 7,5x2,25m. Visina munare je 10 m s mahfila.
Tuzlanske džamije - Novi period
Džamija u džematu Plane
Izgradnja ove džamije je započeta 1996.god. Svečano otvorenje je bilo 5. septembra 2007. godine. Ova potkupolna džamija je dimenzija 9x12m, a njena munara je visine 34 metra. U kompleksu džamije je smješten niz pomoćnih prostorija i imamski stan.
Džamija u džematu Tušanj
Nastala je u aprilu i maju 1997.godine, rekonstrukcijom stare upravne zgrade Rudnika soli Tušanj, u istoimenom naselju. Munara visine 21,5 m, dograđena je 2006.godine. Dimenzije džamije su 25x11m, i u njenom kompleksu su smješteni i imamski stan, biblioteka, mektebska učionica i drugi prateći sadržaji.
Džamija u džematu Vrapče
Izgradnja ove džamije je započeta 15.septembra 1997.godine., a rekonstruisani su krov i prozori tokom 2007.godine. Izgrađena je na zemljištu koje je uvakufio Hasib Kajtazović. Dimenzije džamije s verandom su 8x9m, a visina limene munare je 10 metara. Mektebska učionica se nalazi u podrumskoj prostoriji.
Džamija u džematu Ševar
Ova džamija je građena u periodu 1997-2003.god. Dimenzije su 15,5x13m, a munara je visoka 40 metara. Džamija je obložena silikatnom ciglom. Uz džamiju je izgrađen objekat 10 x 9 m. gdje je smještena učionica za mektebsku nastavu, biblioteka, kancelarija, dvije abdesthane, džematski stan. Uz džamiju je prostrani harem cca 15.000 kvadratnih metara.
Džamija Behram-begove medrese
Ova džamija se nalazi u središtu današnjeg kompleksa Behram-begove medrese i čini njegov najdominatniji sadržaj. Izgradnja je počela 1997.godine, a radno je otvorena 17.oktobra 1999.god. Svi radovi su završeni 2005.godine. Sama džamija je kockastog oblika, a munara simbolizira olovku. Uz džamiju su smješteni edukativna sala, abdesthane i drugi sadržaji. Karakteristična je po kupoli, koja je izgrađena od posebnih materijala i stakla. Korisna površina džamije je 955,70 m2 i u njoj može istovremeno klanjati oko 1.000 klanjača.
Hadžijska džamija u Solini
Ova, arhitektonski zanimljiva, džamija svečano je otvorena u augustu 1998. godine. Visina munare je cca 22m, a ukupna korisna površina same džamije je 273m2. U njenom sklopu je mektebska učionica, abdesthana, posebni ulazi za žene i mušakarce i sl.
Džamija princa Abdullaha
Ovo je najveća tuzlanska džamija koja je ujedno i jedna od najvećih u Bosni i Hercegovini. Njena ukupna korisna površina je dimenzija 40,75x24,30m, a visina same masivne kupole je 15,70m. Jedinstvena je po tome što ima dvije munare, koje su visoke po 28 metara. Nakon nekoliko godina gradnje svečano je otvorena 11.septembra 2000.godine.
Džamija u džematu Donja Obodnica
Građena je u razdoblju od 2000. do 2003.godine, i otvorena je 18.augusta 2003. Gradnja je izvršena na temeljima stare džamije, izgrađene 1818.godine i više puta renovirane. Dimenzije džamije su 12x9m, a munara je visoka 24 metra. Pokrivena je bakrom.
Džamija u džematu Krojčica
Ova džamija je izgrađena za nepunih pet godina u periodu od 2001. do 2006.godine. U njenom sklopu je izgrađena i mektebska učionica. Dimenzije džamije su 10x11m, a munara je visoka 26 metara.
Džamija u džematu Avdibašići
Radovi na izgradnji ove džamije su započeti tokom 2005.godine, a svečanost njenog otvorenja je bila 11.augusta 2007.godine. Ranije je na istom mjestu postojao mesdžid. Munara ove džamije je visoka 25m, a sama džamija je dimenzija 12x9m, s predulazom dimenzija 4x2m.
Džamija u džematu Sepetari
Izgradnja džamije je započeta 1997.godine, a svečano otvorenje je upriličeno 17.07.2010.godine. Gradnju ove džamije najvećim dijelom su pomogli džematlije Sepetara-Kolovrata i Križana. Džamija je dimenzije 12x10 metara. Munara je visine 32 metra.
Džamija u Simin Hanu
Od aprila 2004 godine trajala je izgradnja ove džamije, i to na području na kojem je nije bilo ranije. Svečano je otvorena 17.08.2008.godine. Dimenzije džamije su 15x11m, a munara ima dvije šerefe.
U novom periodu na području tuzlanskog Medžlisa nanovo je sagrađeno ili je obnovljeno, dograđeno i prošireno osamnaest džamija. U nekoliko džemata adaptirani su i prošireni mesdžidi, te uz njih izgrađene munare. U toku su radovi na adaptaciji Turali-begove džamije, izgradnji Tušanjske džamije, te džamija u naseljima Miladije i Dolovi.
Zahvaljujemo hafizu Merimu Đuloviću i dr.Amiru Kariću, glavnom imamu Medžlisa Islamske zajednica Tuzla, na ustupljenim informacijama, koje su korištene za ovaj prilog.
Premijera monodrame sa dva lica “Tri riječi”, nastale po motivima dvije pripovijetke Antona Pavloviča Čehova na sceni BKC TK bit će izvedena u subotu 20. aprila u 19.30 sati. Mnoštvo emocija kroz monološku formu na scenu će donijeti Damir Mahmutović i Elvis Sivčević
Rudarska škola će se pripojiti srednjoj građevinsko – geodetskoj školi od 1. septembra 2024. godine. Današnjom odlukom definisano je preuzimanje zaposlenika, imovine, prava, obaveza i dokumentacije, te druge pojedinosti potrebne za proces pripajanja. Današnji prijedlog odluke dostavljen je Skupštini Tuzlanskog kantona na dalje postupanje.
Vlada TK je danas dala saglasnost na Program o utvrđivanju uslova, kriterija i postupaka za raspodjelu sredstava za sufinansiranje rada Centra za ranu intervenciju i rehabilitaciju djece s teškoćama u razvoju Mali svijet Bistarac Donji bb Lukavac.
Iz ponude voća izdvajam pitaju (nije pita) ili zmajevo voće. Komad je 10 KM, a zdravo (pročitala), dobro za sve. Tamo gdje raste kažu pitaja u kuću, doktor iz kuće. Japansku jabuku sam probala, kivano, avokado, i mango se dobro udomaćio, ono nešto kao male mandarine isto, ali ništa to meni nije nešto posebno
U subotu je održano je XXVIII kantonalno takmičenje učenika srednjih škola iz fizike. Učestvovalo je devedeset takmičara iz dvadeset i jedne srednje škole. Učenici su se takmičili iz tri oblasti: mehanika i termodinamika, elektromagnetizam, oscilacije i talasi i optika, atomska i nuklearna fizika.
U Tuzli će se u periodu od 23. do 27. jula ove godine održati 14. Festival umjetnosti mladih Kaleidoskop koji organizuje Grad Tuzla. Tokom ovogodišnjeg Kaleidoskopa bit će održane izložbe, koncerti, muzičke i plesne radionice, Kaleidoskop art i street art kao i brojne druge zanimljive aktivnosti.
